Wybór urządzenia grzewczego należy do najtrudniejszych, przed jakim zostaje postawiony inwestor nowego budynku. Powinniśmy dokonywać wyboru nie tylko w zależności od ceny inwestycyjnej, ale również brać pod uwagę koszty eksploatacyjne. Jednocześnie nie możemy zapomnieć choćby o wygodzie stosowania. Biorąc pod uwagę wszystkie czynniki, niektóre ze źródeł ciepła są wyraźnie lepsze od innych.
Kotły zasypowe na paliwo stałe to aktualnie w większości przestarzałe urządzenia. Przede wszystkim posiadają wadę w postaci dużego zaangażowania czasowego na rozpalanie i utrzymywanie płomienia. Na tym jednak wady się nie kończą. Problematyczne jest samo składowanie paliwa stałego. Jeśli jest to węgiel, dodatkowo brudzi on kotłownię, ale również drewno zajmuje sporo przestrzeni. Czy nie ma lepszych rozwiązań? Kotły na pellet rzeczywiście są wygodniejsze w stosowaniu (poprzez automatyczne podajniki paliwa), ale nadal pozostaje problem składowania. Jeszcze gorsze są jednak wysokie ceny eksploatacyjne. Podobne kwestie sprawiają, że kotły na gaz lub na olej nie są opłacalne. Czy nie ma jednak skuteczniejszych alternatyw?
Pompa ciepła jako tanie źródło ciepła
Pompa ciepła to urządzenie, które okazuje się efektywniejsze od poprzednich wariantów. Z czego to wynika? Przede wszystkim z niskich kosztów eksploatacyjnych. Co prawda sam zakup i montaż urządzenia nie należy do tanich, ale za to później cieszymy się niskim kosztem energii. Można więc traktować to rozwiązanie jako inwestycję. Dodatkowo komfortową (ponieważ jest to technologia w pełni bezobsługowa) oraz ekologiczną. W ramach tego artykułu przede wszystkim skupimy się na rodzajach pomp ciepła. Nie będziemy wnikać w zasadę działania tego urządzenia, ale najprościej jest przedstawić, że działa ono jak lodówka, ale o odwróconym obiegu, a więc rezultatem jest transport ciepła do naszego domu. Najważniejszymi elementami systemu są parownik, skraplacz, sprężarka i zawór rozprężny. Całość sprowadza się do zastosowania przemian termodynamicznych. Jednocześnie omawiane rozwiązanie dobrze współpracuje z wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła. Jakie rozróżniamy rodzaje pomp ciepła?
Powietrzna pompa ciepła
Instalacja pompy ciepła może być łatwa i szybka. Powietrzna pompa ciepła nie wymaga ingerowania w warunki gruntowe. Dolne źródło jest miejscem, z którego pobierana jest energia przez urządzenie. Jeśli jest to grunt, całość może być bardziej czytelna dla osoby, która nie interesuje się tym tematem. W przypadku omawianego rodzaju dolnym źródłem jest powietrze. Jak to jest możliwe? Wynika to z zastosowania samych przemian termodynamicznych. Jakie czynniki sprawiają, że to właśnie powietrzna pompa ciepła cieszy się obecnie największą popularnością? Wynika to przede wszystkim z niższych kosztów inwestycyjnych, które wiążą się z zastosowaniem tego wariantu. Ogromną zaletą jest również brak potrzeby wykonywania wykopów. Jest to również rozwiązanie uniwersalne, które nada się w każdej sytuacji tzn. niezależnie od warunków gruntowych. Nie jest to takie oczywiste w przypadku kolejnych wariantów.
Głębinowa pompa ciepła
Głębinowa pompa ciepła wydaje się łatwiejsza do zrozumienia. Wiemy przecież, że istnieje coś takiego jak gradient geotermiczny i im głębiej w ziemię, tym wyższa jest temperatura. W takiej sytuacji czerpiemy więc z miejsca, gdzie temperatura jest trochę wyższa. Pamiętajmy jednak, że nadal najważniejsza jest termodynamika, a przyrost temperatury nie jest specjalnie duży. Instalacja pomp ciepła w tym wariancie wymaga jednak dokonywania wykopu i to w dodatku głębokiego. To z kolei wymaga zastosowania ciężkiego sprzętu w postaci wiertnic. Nie w każdym miejscu Polski łatwo wynajmiemy taki sprzęt. Nie zmienia to faktu, że głębinowe źródło ciepła jest najbardziej stabilnym. Zasadność ekonomiczna zależy w tym przypadku również od warunków gruntowych na danym terenie. Pamiętajmy jednak, że wiertnice pozostawią na naszym podwórku nierówności. Nie zmienia to jednak faktu, że wykopy dla głębinowych pomp ciepła mają stosunkowo niewielką średnicą. Wynoszą za to nawet kilkadziesiąt metrów.
Przypowierzchniowa pompa ciepła
Kolektory pomp ciepła w tym wariancie również układane są pod ziemią, ale jednak znacznie płycej. Dokładnie robi się to trochę poniżej strefy zamarzania w celu uchronienia rur. Zyskujemy więc brak potrzeby prowadzenia głębokich wykopów oraz możliwość wykorzystania koparek do wykonania wszystkich prac ziemnych. Jakie są jednak wady w stosunku do poprzedniego wariantu? Przede wszystkim potrzeba wykorzystania większej powierzchni. To z kolei sprawia, że na jakiś czas zostanie rozkopana znacznie większa część naszego podwórka.
Pompa ciepła, która wykorzystuje wodę jako dolne źródło
To rozwiązanie jest dość specyficzne i może być stosowane tylko w wyjątkowych sytuacjach występowania wód o odpowiedniej objętości i parametrach. W niektórych przypadkach może to być najtańszy rodzaj pomp ciepła, ale taka sytuacja rzadko będzie miała miejsce. Zazwyczaj znacznie skuteczniej jest zdecydować się na powietrzną pompę. Ewentualnie dodatkowo wspomóc ją innymi technologiami. Cena wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła sprawia, że warto tę technologię połączyć z zastosowaniem pomp ciepła. Nie ma jednak takiej konieczności, ponieważ ta ekologiczna technologia jest niezawodna (nie licząc przerw w dostawach prądu, ale można to zniwelować poprzez zastosowanie agregatów).
